Spiritualiteit en zingeving in de palliatieve fase

Vragen over leven en dood bij naderend levenseinde

U hebt te horen gekregen dat u niet meer beter kunt worden. Dat bericht roept waarschijnlijk veel gevoelens op. Ongeloof, angst, woede, verdriet... Daarnaast komen er misschien allerlei vragen bij u op. Dat kunnen praktische vragen zijn. Bijvoorbeeld over hoe u dingen moet regelen. Maar in het zicht van de dood komen vaak ook ‘grote’ vragen op. Vragen over het leven en de dood. Bijvoorbeeld:

• Waarom overkomt mij dit?
• Wat moet ik doen met de tijd die mij nog rest?
• Waar leef ik voor?
• Waarom ben ik op aarde?
• Heb ik een goed leven geleid?
• Is er leven na de dood?

Dit soort vragen heten ook wel levensvragen, spirituele vragen, existentiële vragen of zingevingsvragen. Het bijzondere is dat niemand deze vragen echt kan beantwoorden. Ieder mens gaat op zoek naar zijn eigen antwoorden. Misschien hebt u daarbij veel steun aan uw geloof of levensbeschouwing. Maar het is ook mogelijk dat u ineens alles met andere ogen bekijkt en juist gaat twijfelen aan uw eerdere overtuigingen.

Bekijk tips die kunnen helpen om uw gedachten te ordenen. 

Spirituele vragen in de palliatieve zorg

U kunt uw levensvragen ook met uw zorgverleners bespreken. Zij zullen u zo veel mogelijk steunen in uw persoonlijke zoektocht. Praten en luisteren is een belangrijk onderdeel van de palliatieve zorg. Natuurlijk hoeft het niet alleen over uw kijk op het leven te gaan. Gewoon kletsen mag ook. Misschien wilt u graag nog een keer uw levensverhaal vertellen. Of misschien wilt u eens horen wat er allemaal mogelijk is op het gebied van euthanasie. Een ander belangrijk onderwerp is afscheid nemen en het loslaten van het leven. Door de gesprekken vinden veel mensen uiteindelijk rust. Ze groeien toe naar het moment dat ze afscheid kunnen nemen van hun naasten.

Misschien hebt u het erg moeilijk met de zingevingsvragen en komt u er zelf niet uit. Uw arts kan u dan doorverwijzen naar een geestelijk verzorger, maatschappelijk werker of psycholoog. Deze zorgverleners hebben veel ervaring met het praten over zingeving.

Levensvragen van naasten bij naderend levenseinde

Uw naderende dood zet uw naasten waarschijnlijk ook aan het denken. Mogelijk stellen zij zich dezelfde vragen. Misschien kunt u er samen over praten. Maar niet iedereen vindt dat even makkelijk. Soms kan een van uw zorgverleners een gesprek op gang brengen over dit onderwerp. Uiteraard gebeurt dit alleen als u en uw naasten dit prettig vinden. Uw naasten kunnen ook altijd aankloppen bij hun eigen huisarts.

Uw naasten denken er misschien ook al over na hoe zij verder moeten zonder u. Dit hoort bij het rouwen. 

Lees meer over het verlies van een naaste.