Vernauwing van de halsslagader

Ook wel: carotisstenose

Door de hals lopen twee grote slagaders. Via deze halsslagaders stroomt zuurstofrijk bloed naar het gezicht en de hersenen.

In een halsslagader kan een vernauwing ontstaan. Dit gebeurt als de halsslagader vanbinnen beschadigd is. Op die plek hopen zich witte bloedcellen en vetdeeltjes op (‘plaque’) en daaraan hechten zich bloedstolseltjes. Zo wordt de halsslagader steeds nauwer.

Soms raakt een bloedstolseltje los. Het wordt meegevoerd met het bloed en kan verderop vast komen te zitten in een bloedvat. Daardoor stroomt er minder of helemaal geen bloed meer naar (een deel van) de hersenen. Dit is gevaarlijk, want de hersenen kunnen niet zo lang zonder zuurstof.

Van een vernauwing hoeft u niets te merken. Maar als de hersenen niet voldoende zuurstof krijgen, zijn er wel duidelijke symptomen. De hersenen kunnen hun taak niet meer goed uitoefenen en u krijgt uitvalsverschijnselen. Bijvoorbeeld:

• Een scheef hangende mond.
• Tintelingen of een doof gevoel in een arm, hand of been.
• Een verlamde arm of een verlamd been.
• Moeite met praten.

Bel direct 112 bij dit soort verschijnselen.

Soms duurt het zuurstoftekort maar even. De uitvalsverschijnselen verdwijnen vanzelf weer (binnen 24 uur). U hebt dan een TIA gehad.

Als het zuurstoftekort lang duurt, kan er hersenweefsel afsterven. In dat geval zijn de uitvalverschijnselen blijvend. Dan hebt u een herseninfarct (ook wel: beroerte of CVA) gehad.
 

Het nauwer worden van de slagaders heet slagaderverkalking (atherosclerose). Slagaderverkalking is een natuurlijk proces. Iedereen krijgt er bij het ouder worden mee te maken. Maar door bepaalde zaken (‘risicofactoren’) kan het proces sneller verlopen. Bijvoorbeeld door een hoge bloeddruk, een hoog cholesterol en een ongezonde leefstijl. Erfelijke aanleg kan ook een rol spelen.

Bij de behandeling brengt uw arts de risicofactoren in kaart. Samen bekijkt u wat er aan te doen is. Uw arts zal u in ieder geval aanraden gezond te leven. Dus: niet roken, voldoende bewegen en niet te vet eten.

Lees meer over slagaderverkalking.

In het ziekenhuis kan de arts met verschillende onderzoeken de vernauwing in de halsslagader opsporen:

• Duplex-onderzoek brengt de bloedstroom in beeld. Dit gebeurt met behulp van echobeelden. Op een beeldscherm kan de arts de bloedvaten en het erdoorheen stromende bloed zien.
• Met een CT-scan of MRI-scan brengt de arts de hersenen in beeld. Bij een CT-scan gebeurt dit met behulp van röntgenstraling, bij MRI met een magneetveld. Waarschijnlijk krijgt u een contrastmiddel toegediend. Dat maakt de bloedvaten beter zichtbaar. De onderzoeken heten dan CTA en MRA.

Deze onderzoeken vinden plaats als u een TIA of een herseninfarct hebt gehad. Soms wordt een vernauwing ook bij toeval ontdekt, bij het onderzoek naar een andere ziekte.

Lees meer over de onderzoeken.

De arts probeert te voorkomen dat u (opnieuw) een beroerte krijgt. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Bij de keuze voor de behandeling kijkt de arts vooral naar de ernst van de vernauwing. Daarnaast houdt hij natuurlijk rekening met uw persoonlijke situatie.

• Leef gezond. Met een gezonde leefstijl houdt u uw bloedvaten in een goede conditie.
• Het kan prettig zijn om eens te praten met mensen die hetzelfde meemaken. Lotgenoten kunt u ontmoeten bij een patiëntenorganisatie, bijvoorbeeld Harteraad.